HOME / Porady / Czym jest jet lag?
Czym jest jet lag?

Czym jest jet lag?

Jet lag - zmęczenie po podróży. Objawy, przyczyny, zapobieganie.

Jet-lag, znany jako zespół nagłej zmiany strefy czasowej, to zestaw objawów występujący w trakcie podróży w kierunku transpołudnikowym (wschód–zachód lub zachód–wschód), związany ze zmianą strefy czasowej. Można go określić "transkontynentalnym zmęczeniem".

Przyczyny jet-lag

Jest on związany z zaburzeniem homeostazy organizmu, czyli procesów fizjologicznych zależnych od rytmu okołodobowego. Dochodzi do zmian w wydzialaniu hormonów związanych z naturalnym cyklem dobowym - melatoniny i kortyzolu. Przez zmiany ekspozycji na światło dzienne (np. światło słoneczne w godzinach dla nas nocnych) rozregulowaniu ulega nasz zegar wewnętrzny.
Nasilenie jet-lag zależy od liczby pokonywanych stref czasowych podczas lotu oraz od kierunku lotu - podróż w kierunku na wschód (czyli w kierunku skracającym dobę) jest zazwyczaj gorzej przez nas znoszona. Ważną rolę ma też nasz wiek - starsze osoby mogą go odczuwać znacznie intensywniej.

Objawy jet-lag

Każdy z nas jet-lag może odczuwać w indywidualny sposób - niektórzy mogą nie mieć żadnych objawów, inni jeden, a jeszcze inni wszystkie z nich. Do symptomów jet-lag zalicza się:

  • zmęczenie
  • problemy z koncentracją
  • nadmierna senność
  • zaburzenia apetytu i problemy żołądkowo-jelitowe
  • bóle głowy
  • dezorientacja


    jet lag

" Czas odczuwania jet lag to 2/3 ilości przekroczonych stref czasowych (jeśli przekraczamy trzy strefy, to jet lag trwa przeciętnie dwa dni) natomiast jeśli lecimy na zachód – to jeśli przekroczymy trzy strefy czasowe, to jet lag trwa 1,5 dnia" – informuje dr hab. n. med. Bożena Walewska-Zielecka

Jak uchronić się przed jet-lag?

Kluczowa przy zapobieganiu zmęczenia po locie jest aklimatyzacja po przylocie, czyli stopniowe dostosowywanie się do istniejącej różnicy czasu. Warto w dzień przyjazdu odpocząć i nie nadwyrężać sił. Pomocne mogą być również krótko działające leki nasenne w trakcie lotu czy suplementacja melatoniny. Dobrze jest zadbać też o higienę snu przed podróżą - spanie odpowiednią ilość godzin i nie wydłużanie aktywnych godzin do maksimum.

W przypadku krótkich wyjazdów staraj się trzymać zwyczajowego planu dnia – jedz i śpij w typowych dla siebie porach. Wsiadając do samolotu, przestaw zegarek na czas panujący w miejscu, do którego się wybierasz.

Jet-lag - podróże północ-południe

Osoby podróżujące w kierunku południkowym (z północy na południe lub odwrotnie), nie zmieniając strefy czasowej, nie są narażone na jet-lag, gdyż nie zmienia się ich rytm dobowy. Prawdopodobnie odczuwane zmęczenie będzie raczej objawem długiego lotu lub zmiany klimatu i jedzenia niż związane ze zmianą czasu. Dotyczy to na przykład podróży z Polski do RPA, która może męczyć przez znaczną odległość, ale nie wiąże się ze zmianą strefy czasowej.

Jet-lag - podróż na zachód

Podróż w kierunku zachodnim wydłuża cykl dobowy, czyli łatwiej przyzwyczaimy się do dłuższej doby. Korzystne dla Ciebie będzie, jeśli postarasz się już przed podróżą przyzwyczaić organizm do zmiany czasu. Spróbuj iść spać później niż zwykle o godzinę albo dwie. Postaraj się nie usypiać podczas podróży. Pomocny będzie też białkowy posiłek i duże ilości wody - lepiej zrezygnuj z alkoholu czy kawy. Po lądowaniu poczekaj ze snem do wieczora - nie rób drzemek. Zacznij ważniejsze aktywności od rana.

Jet-lag - podróż na wschód

Podróżowanie na wschód może być trudniejsze dla organizmu. Skraca się wtedy cykl dzienny lub nocny, więc trudniej dopasować się nam do nowego rytmu, kiedy "tracimy godziny". Zacznij przygotowania przed wylotem - spróbuj zasypiać wcześniej i wcześniej też wstawać. W tym przypadku na pewno pomoże Ci, jak spróbujesz zasnąć w samolocie (węglowodany w posiłku mogą być pomocne). W trakcie lotu warto skorzystać z nakładek na oczy ułatwiających zasypianie.


<< POWRÓT

Zadaj pytanie



Imię i nazwisko:

Telefon:
E-mail:
Wiadomość:
* Wyrażam zgodę na przetwarzanie powyższych danych osobowych przez Agencję Blumo, będącego Administratorem danych, w celu odpowiedzi. Masz prawo usunąć te dane prosząc o to Administratora.
wpisz: vlrx

Pozycjonowanie lokalne