Czym jest jet lag?
Jet lag - zmęczenie po podróży. Objawy, przyczyny, zapobieganie.
Jet-lag, znany jako zespół nagłej zmiany strefy czasowej, to zestaw objawów występujący w trakcie podróży w kierunku transpołudnikowym (wschód–zachód lub zachód–wschód), związany ze zmianą strefy czasowej. Można go określić "transkontynentalnym zmęczeniem".
Przyczyny jet-lag
Jest on związany z zaburzeniem homeostazy organizmu, czyli procesów fizjologicznych zależnych od rytmu okołodobowego. Dochodzi do zmian w wydzialaniu hormonów związanych z naturalnym cyklem dobowym - melatoniny i kortyzolu. Przez zmiany ekspozycji na światło dzienne (np. światło słoneczne w godzinach dla nas nocnych) rozregulowaniu ulega nasz zegar wewnętrzny.
Nasilenie jet-lag zależy od liczby pokonywanych stref czasowych podczas lotu oraz od kierunku lotu - podróż w kierunku na wschód (czyli w kierunku skracającym dobę) jest zazwyczaj gorzej przez nas znoszona. Ważną rolę ma też nasz wiek - starsze osoby mogą go odczuwać znacznie intensywniej.
Objawy jet-lag
Każdy z nas jet-lag może odczuwać w indywidualny sposób - niektórzy mogą nie mieć żadnych objawów, inni jeden, a jeszcze inni wszystkie z nich. Do symptomów jet-lag zalicza się:
- zmęczenie
- problemy z koncentracją
- nadmierna senność
- zaburzenia apetytu i problemy żołądkowo-jelitowe
- bóle głowy
- dezorientacja
" Czas odczuwania jet lag to 2/3 ilości przekroczonych stref czasowych (jeśli przekraczamy trzy strefy, to jet lag trwa przeciętnie dwa dni) natomiast jeśli lecimy na zachód – to jeśli przekroczymy trzy strefy czasowe, to jet lag trwa 1,5 dnia" – informuje dr hab. n. med. Bożena Walewska-Zielecka
Jak uchronić się przed jet-lag?
Kluczowa przy zapobieganiu zmęczenia po locie jest aklimatyzacja po przylocie, czyli stopniowe dostosowywanie się do istniejącej różnicy czasu. Warto w dzień przyjazdu odpocząć i nie nadwyrężać sił. Pomocne mogą być również krótko działające leki nasenne w trakcie lotu czy suplementacja melatoniny. Dobrze jest zadbać też o higienę snu przed podróżą - spanie odpowiednią ilość godzin i nie wydłużanie aktywnych godzin do maksimum.
W przypadku krótkich wyjazdów staraj się trzymać zwyczajowego planu dnia – jedz i śpij w typowych dla siebie porach. Wsiadając do samolotu, przestaw zegarek na czas panujący w miejscu, do którego się wybierasz.
Jet-lag - podróże północ-południe
Osoby podróżujące w kierunku południkowym (z północy na południe lub odwrotnie), nie zmieniając strefy czasowej, nie są narażone na jet-lag, gdyż nie zmienia się ich rytm dobowy. Prawdopodobnie odczuwane zmęczenie będzie raczej objawem długiego lotu lub zmiany klimatu i jedzenia niż związane ze zmianą czasu. Dotyczy to na przykład podróży z Polski do RPA, która może męczyć przez znaczną odległość, ale nie wiąże się ze zmianą strefy czasowej.
Jet-lag - podróż na zachód
Podróż w kierunku zachodnim wydłuża cykl dobowy, czyli łatwiej przyzwyczaimy się do dłuższej doby. Korzystne dla Ciebie będzie, jeśli postarasz się już przed podróżą przyzwyczaić organizm do zmiany czasu. Spróbuj iść spać później niż zwykle o godzinę albo dwie. Postaraj się nie usypiać podczas podróży. Pomocny będzie też białkowy posiłek i duże ilości wody - lepiej zrezygnuj z alkoholu czy kawy. Po lądowaniu poczekaj ze snem do wieczora - nie rób drzemek. Zacznij ważniejsze aktywności od rana.
Jet-lag - podróż na wschód
Podróżowanie na wschód może być trudniejsze dla organizmu. Skraca się wtedy cykl dzienny lub nocny, więc trudniej dopasować się nam do nowego rytmu, kiedy "tracimy godziny". Zacznij przygotowania przed wylotem - spróbuj zasypiać wcześniej i wcześniej też wstawać. W tym przypadku na pewno pomoże Ci, jak spróbujesz zasnąć w samolocie (węglowodany w posiłku mogą być pomocne). W trakcie lotu warto skorzystać z nakładek na oczy ułatwiających zasypianie.
<< POWRÓT
Uczono Was w szkole, jaką wysokość mają Rysy? Okazało się, że uległa ona zmianie! Ile teraz mierzy szczyt Tatr?
Tani lot do Oslo z Ryanair kwiecień 2021
Tani lot do Oslo z Ryanair w kwietniu 2021 - skorzystaj z niskiej ceny biletu lotniczego do Oslo na wiosnę i zapewnij sobie tygodniową wycieczkę do Norwegii za 130zł!
Koronawirus - zakaz lotów. Lista państw od 1 września.
Jakie kraje zostaną dodane, a jakie usunięte od września z listy państw z zakazem lotów przez koronawirusa w Polsce?
Kreta all inclusive jedynie 1598 zł - kwiecień 2021!
Szukasz wyjątkowej oferty na wycieczkę na majówkę 2021? Wybierz 7-dniowy pobyt w 4-gwiazdkowym hotelu przy plaży w Grecji!
Słoneczna MALTA styczeń 2021 z Katowic
Słoneczna Malta to idealny wybór na styczeń ! Tani lot z noclegiem na tydzień z Katowic za jedyne 447zł!
Jakie były najpopularniejsze kierunki wakacyjne w 2019 roku?
Jakie były najpopularniejsze kierunki wakacyjne w 2019 roku? Sporządziliśmy ranking ulubionych destynacji w 2019 roku.
Sylwester 2020/21 w Sztokholmie!
Świętuj Nowy Rok 2021 w Sztokholmie za 80zł!
Birmingham na Mikołajki z Ryanair!
Spędź Mikołajki w Wielkiej Brytanii i odkryj uroki Birmingham za 79zł!